مجموعه مقالات ، اشعار ، متن ادبی و اس ام اس عید سعید غدیر (2)

شعر غدیر / تا شد به روی دست نبی (ص) مرتضی (ع) بلند

تا شد به روی دست نبی (ص) مرتضی (ع) بلند شد رایت جلال خدا برملا بلند بشنید چون که نغمه «یا ایهاالرسول» گردید منبری همه از پشته‌ها بلند مرآت پاک لم‌یزلی، آیت جلی شد بر سریر دست حبیب خدا بلند

احادیث برگزیده غدیر

الیوم اکملت لکم دینکم‏ و اتممت علیکم نعمتى‏ و رضیت لکم الاسلام دینا. سوره‌ی مائده، آیه‌ی 3 امروز (روز غدیر خم) دین شما را به حد کمال رساندم و نعمتم را بر شما تمام کردم و اسلام را بعنوان دین براى شما پسندیدم. زیاد بن محمد گوید: بر امام صادق(ع) وارد شدم و گفتم: آیا مسلمانان عیدى غیر از عید قربان و عید فطر و جمعه دارند؟ امام(ع) فرمود: آرى، روزى که رسول خدا(ص) امیرمؤمنان(ع) را (به خلافت و ولایت) منصوب کرد.

در غدیر چه اتفاقی افتاد؟

پس از پایان مراسم حج در سال دهم هجرت، پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله از مکه به سوی مدینه حرکت کرد. هنگامی که کاروان به منطقه‌ای به نام غدیر خم (در نزدیکی جحفه) رسید، جبرئیل از سوی خداوند، به پیامبر وحی فرستاد که:« یا ایها الرسول بلغ ما انزل الیک من ربک و ان لم تفعل فما بلغت رسالته »؛ _سوره مائده، آیه 67_ (ای فرستاده ما؛ تمام آنچه را که از طرف پروردگارت بر تو نازل شده است، به مردم ابلاغ کن؛ و اگر این کار را نکنی رسالت خود را انجام نداده‌ای.)

غدیر خم کجاست؟

در زبان عربی، به سرزمین‌هایی که در مسیر سیلاب قرار دارند و آب سیل‌ها با عبور از میان آن‌ها به دریا می‌ریزد "وادی" گفته می‌شود. در این مسیرها، آب‌گیرهایی طبیعی به وجود آمده که پس از عبور سیل از آن‌ها، آب‌های باقی‌مانده در آن جمع می‌شوند. به چنین گودال‌ها و آب‌گیرهایی در عربی "غدیر" می‌گویند. منطقه‌ی "غدیر خم" نیز در مسیر سیلاب‌هایی واقع شده است که پس از عبور از غدیر به "جُحْفه" می‌رسند و سپس تا دریای سرخ ادامه پیدا می‌کنند و آب سیل‌ها را به دریاها می‌ریزد.

عید غدیر خم، عید الله‌اکبر

عید غدیر، عید الله اکبر و عید آل محمد و ارزشمندترین و والاترین عید اسلامى‏ است. هیچ روزى در طول سال، فرخنده‌تر و مبارک‌تر از این روز مقدس نزد شیعیان اهل‏ بیت نیست. امام صادق(ع) می‌فرماید: "روزعید غدیر خم در میان سه عید فطر و قربان و جمعه، مانند درخشندگى ماه در میان ‏ستارگان است."

عید غدیر / جشن ولایت

عید غدیر از اعیاد ویژه اسلامی است که مسلمانان سراسر جهان آن را با شکوه و عظمت هر چه بیشتر در مقایسه با اعیاد دیگر جشن می گیرند. سنت و فرهنگ زیبای تبریک به سادات و رفتن به منزل و دیدار آنان، نمونه بارز بزرگی شأن و مقام والای اهل بیت پیامبر است. مسلمانان با تبریک این روز به سادات، شروع ولایت و امامت علی علیه السلام را جشن می گیرند و آنان را فرزندان و ادامه دهنده نسل پاک ایشان معرفی می کنند. آنها با احترام و بزرگداشت به سادات در همه زمان ها به ویژه در این روز، محبت قلبی خود را به اهل بیت ابراز می دارند و با این کار اطاعت خود را از سخنان آنان مبنی بر احترام فرزندان پیامبر نشان می دهند.

شعر غدیر / ترنم غدیر

برفراز مجلس ما، ماهی امشب سر زند خنده بر خورشید و ماه از تابش منظر زند ساقی گل چهره امشب جلوه دیگر کند مطرب خوش نغمه امشب پرده دیگر زند

شعر غدیر / شیعه جوشیده ‏ست از غدیر

جلوه ‏گر شد بار دیگر طور سینا در غدیر ریخت از خم ولایت مى به مینا در غدیر رودها با یکدگر پیوست کم‏کم سیل شد موج مى‏زد سیل مردم مثل دریا در غدیر

امام علی(ع) از دیدگاه اندیشمندان غیرمسلمان

علی علیه السلام شخصیتی بزرگ و بی بدیل است که در طول تاریخ همواره مورد مدح و ستایش بزرگان قرار گرفته و حتی کسانی که به امامت علی (ع) باور ندارند نیز، او را در نوع خود یگانه و بی نظیر می دانند؛ مطلبی که پیش رو دارید نمونه ای است از گفتار اندیشمندان غیر مسلمان درباره حضرت علی (ع) ... :

شهید مطهرى و واقعه غدیر

بهترین تعبیر درباره استاد شهید مطهرى ، کلام امام خمینى - رضوان الله علیه - است: « شهید بزرگوار و متفکر و فیلسوف و فقیه عالی مقام مرحوم آقاى حاج شیخ مرتضى مطهرى - قدس سره - ... که در اسلام ‏شناسى و فنون مختلفه اسلام و قرآن کریم کم نظیر بود ... در عمر کوتاه خود اثرات جاویدى به یادگار گذاشت که پرتوى از وجدان بیدار و روح سرشار از عشق به مکتب بود. او با قلمى روان و فکرى توانا در تحلیل مسائل اسلامى و توضیح حقایق فلسفى با زبان مردم و بى ‏قلق و اضطراب به تعلیم و تربیت جامعه پرداخت. آثار قلم و زبان او بى‏استثنا آموزنده و روان ‏بخش است و مواعظ و نصایح او که از قلبى سرشار از ایمان و عقیدت، نشات مى‏گرفت، براى عارف و عامى سودمند و فرح زاست... .»

عید غدیر در سیره اهل‏بیت(ع)

غدیر، تنها نه به عنوان «روزى تاریخى‏» ، بلکه به عنوان یک‏«عید اسلامى‏» مطرح است. عید بودن آن نیز، مراسم و سنتهاى خاصى‏را مى‏طلبد و نه تنها باید آن را عید دانست، بلکه باید آن را عید گرفت و به شادمانى پرداخت و به عنوان تعظیم شعائر دینى، آن‏را بزرگ داشت و برشکوه آن افزود، تا ارزشهاى نهفته در این روزعظیم، همواره زنده بماند و سیره معصومین(علیهم السلام)احیاگردد. مسابقه «غدیر» و «عیدگرفتن‏» این روز مقدس، به زمان ‏پیامبراکرم(ص)مى‏رسد. در دوران ائمه دیگر نیز این سنت دینى‏ادامه داشته و امینان وحى الهى، همچون امام صادق(ع)و امام‏رضا(ع)آن را آشکار ساخته و یادش را گرامى و زنده نگه مى‏داشتند. پیش از آنان نیز، امیرالمومنین(ع)احیاگر این عید بود.

زمینه های تاریخی واقعه غدیر

با حلول ماه ذى القعده سال دهم هجرى، رسول گرامى اسلام صلى الله علیه و آله و سلم تصمیم خود را جهت زیارت خانه خدا و اداى فریضه حج با مسلمانان در میان نهاد.این خبر به سرعت در شهر مدینه و اطراف آن منتشر گردید و علاوه بر آن به گوش مسلمانان دیگر که در نقاط مختلف عربستان زندگى مى‏کردند رسید، به طورى که در اندک زمان هزاران نفر براى برگزارى فریضه حج در کنار رسول خدا صلى الله علیه و آله و سلم حاضر شدند. در بیست و پنجم ذى القعده کاروان رسول خدا صلى الله علیه و آله و سلم با شمار زیادى از مسلمانان که مورخان تعداد آنها را تا صد هزار نفر و یا اندکى بیشتر ذکر کرده‏اند، از مدینه

فرهنگ نام هاى غدیر

آنچه در زیر مى‏آید پنجاه نام و یا صفت براى روز غدیر است که از روایات برگرفته‏ایم : 1 ـ بزرگترین عید خدا؛ (عیدالله الاکبر) (1) 2 ـ روز گشایش؛ (یوم وقوع الفرج) (2) 3 ـ روز خشنودى پروردگار؛ (یوم مرضاة الرحمن) (3) 4 ـ روز زبونى شیطان؛ (یوم مرغمة الشیطان) (4) 5 ـ روز مشعل فروزان دین؛ (یوم منار الدین) (5) 6 ـ روز بپا خاستن؛ (یوم القیام) (6) 7 ـ روز شادمانى؛ (یوم السرور) (7) 8 ـ روز لبخند؛ (یوم التبسم) (8) 9 ـ روز راهنمایى؛ (یوم الارشاد) (9)

عید غدیر برترین و پرشکوه ترین عید اسلامى

« یوم غدیر خم افضل اعیاد أمتى، و هو الیوم الذى امرنى الله بنصب اخى على بن ابى طالب علما لأمتى یهتدون به من بعدى، و هو الیوم الذى اکمل فیه الدین، و أتم على أمتى فیه النعمة، و رضى لهم الاسلام دینا » ؛ روز پر شکوه « غدیر » از برترین عیدهاى مذهبى براى جامعه و امت من است، چرا که در این روز پر برکت بود که خدا به من فرمان داد تا برادرم على(ع)را به رهبرى راستین امت خویش برگزینم و به مردم روشنگرى کنم که پس از من از او پیروى نمایند.و نیز در این روز بود که خداى فرزانه دین خود را کامل و نعمت خویش را بر امت من تمام گردانید و خشنود گردید که دین آنان اسلام باشد و خودشان مسلمان واقعى.

اعمال و مستحبات عید غدیر

غدیر دریایى از معارف است. فقه، فرهنگ، کلام، اخلاق و تفسیر، همه را دارد؛ ولى دریغ که گوهرهایش تا کنون استخراج نشده است، هر چند دستان سخاوتمند امواج غدیر گاه دانه‏هاى گرانبهایى را به ساحل‏نشینانش ارزانى داشته است. در این نوشتار بر آنیم نگاهى به فقه غدیر افکنیم، پیش از ورود به بحث توجه به چند نکته ضرورى مى‏نماید: * مراد از فقه غدیر اعمال مستحب این روز است. روایات سى و شش عمل را در این روز مستحب شمرده‏اند که ما آنها را به ترتیب حروف الفبا ارائه مى‏کنیم.

عید غدیردر سیره اهل بیت علیهم السلام

سابقه « غدیر » و « عیدگرفتن » این روز مقدس، به زمان پیامبراکرم(ص) مى‏رسد. در دوران ائمه دیگر نیز این سنت دینى ادامه داشته و امینان وحى الهى، همچون امام صادق(ع)و امام رضا (ع)آن را آشکار ساخته و یادش را گرامى و زنده نگه مى‏داشتند. پیش از آنان نیز، امیرالمومنین (ع) احیاگر این عید بود. رمز عید بودن « غدیر » نیز، کمال دین و اتمام نعمت در سایه تداوم خط رسالت در شکل و قالب امامت بود. به فرمان پیامبر خدا(ص)مسلمانان ماءمور شدند « ولایت » را به صاحب ولایت تبریک گویند و با آن حضرت بیعت کنند. رسول خدا نیز براین نعمت الهى شادمانى کرد و فرمود: « الحمدلله الذى فضلنا على جمیع العالمین. »

غدیر از نگاه چهارده معصوم

شیخ صدوق در کتاب « امالى » از امام باقر(ع) و آن حضرت از جدش چنین نقل مى‏کند: روزى رسول گرامى اسلام(ص) به امیرمومنان(ع) فرمود: اى على، خداوند آیه « یاایهاالرسول بلغ ما انزل الیک من ربک » (2) را در باره ولایت تو بر من نازل کرد. اگر آنچه به من امر شده تبلیغ نکنم، عملم باطل است و کسى که خدا را بدون ولایت تو ملاقات کند، کردارش باطل است. اى على، من جز سخن خدانمى‏گویم . (3)

امامت در حدیث غدیر

پیامبر صلى الله علیه و آله و سلم پس از فراغت از انجام مناسک حج در بازگشت از حجة الوداع، هنگامى که به غدیر خم رسیدند بر اساس فرمان خداوند و نزول آیه‏ یا ایها الرسول بلغ ما انزل الیک من ربک (1) :اى پیامبر آنچه را که بسویت از جانب پروردگارت نازل شده است تبلیغ نم، مسلمانان را فرمان دادند تا متوقف شوند.در آن موقعیت که هوا بسیار گرم بود و براى مسلمانان که با آن حضرت حج بجا آورده بودند و براى بازگشت به محل خویش شتاب زده بودند این سؤال مطرح بود که چه حادثه‏یى باعث شده که پیامبر صلى الله علیه و آله و سلم مسلمانان را متوقف سازد؟

سند حدیث غدیر

واقعه عظیم غدیر،شامل مراحل مقدماتى قبل از خطبه و متن خطبه و وقایعى که همزمان با خطبه اتفاق افتاد و آنچه پس از خطبه بوقوع پیوست،بطوریکه روایت واحد و متسلسل بدست ما نرسیده است.بلکه هر یک از حاضرین در غدیر،گوشه‏اى از مراسم یا قطعه‏اى از سخنان حضرت را نقل نموده‏اند.البته قسمتهایى از این جریان بطور متواتر بدست ما رسیده است،و خطبه غدیر نیز بطور کامل در کتب حدیث حفظ شده است.

متن کامل خطابه پیامبر گرامی(ص) در غدیر به عربی

مَعاشِرَ النَّاسِ، إِنَّهُ جَنْبُ الله الَّذی ذَکَرَ فی کِتابِهِ العَزیزِ، فَقالَ تعالی (مُخْبِراً عَمَّنْ یُخالِفُهُ): (أَنْ تَقُولَ نَفْسٌ یا حَسْرَتا عَلی ما فَرَّطْتُ فی جَنْبِ الله). مَعاشِرَالنّاسِ، تَدَبَّرُوا الْقُرْآنَ وَ افْهَمُوا آیاتِهِ وَانْظُرُوا إِلی مُحْکَماتِهِ وَلاتَتَّبِعوا مُتَشابِهَهُ، فَوَالله لَنْ یُبَیِّنَ لَکُمْ زواجِرَهُ وَلَنْ یُوضِحَ لَکُمْ تَفْسیرَهُ إِلاَّ الَّذی أَنَا آخِذٌ بِیَدِهِ وَمُصْعِدُهُ إِلی وَشائلٌ بِعَضُدِهِ (وَ رافِعُهُ بِیَدَی) وَ مُعْلِمُکُمْ: أَنَّ مَنْ کُنْتُ مَوْلاهُ فَهذا عَلِی مَوْلاهُ، وَ هُوَ عَلِی بْنُ أَبی طالِبٍ أَخی وَ وَصِیّی، وَ مُوالاتُهُ مِنَ الله عَزَّوَجَلَّ أَنْزَلَها عَلَی. مَعاشِرَالنّاسِ، إِنَّ عَلِیّاً وَالطَّیِّبینَ مِنْ وُلْدی (مِنْ صُلْبِهِ) هُمُ الثِّقْلُ الْأَصْغَرُ، وَالْقُرْآنُ الثِّقْلُ الْأَکْبَرُ، فَکُلُّ واحِدٍ مِنْهُما مُنْبِئٌ عَنْ صاحِبِهِ وَ مُوافِقٌ لَهُ، لَنْ یَفْتَرِقا حَتّی یَرِدا عَلَی الْحَوْضَ.

متن کامل خطابه غدیر به فارسی

هان مردمان! عل را برتر دانید؛ که او برترین مردمان از مرد و زن پس از من است؛ تا آن هنگام که آفریدگان پایدارند و روزی شان فرود آید. دور دورباد از درگاه مهر خداوند و خشم خشم باد بر آن که این گفته را نپذیرد و با من سازگار نباشد! هان! بدانید جبرئیل از سوی خداوند خبرم داد: «هر آن که با علی بستیزد و بر ولایت او گردن نگذارد، نفرین و خشم من بر او باد!» البته بایست که هر کس بنگرد که برای فردای رستاخیز خود چه پیش فرستاده. [هان!] تقوا پیشه کنید و از ناسازگاری با علی بپرهیزید. مباد که گام هایتان پس از استواری درلغزد. که خداوند بر کردارتان آگاه است.

خلاصه ای از واقعه غدیر

در سال دهم هجرت، به دستور الهى آخرین سفر پیامبر صلى الله علیه و آله به مکه براى تعلیم حج و اعلام ولایت ائمه علیهم السلام آغاز شد.در این سفر بیش از یکصد و بیست هزار نفر آنحضرت را همراهى کردند که در شرایط آن زمان سابقه نداشت. بلافاصله پس از پایان مراسم حج، اعلام شد همه حجاج از مکه خارج شوند و براى برنامه‏اى مهم در غدیر خم که کمى قبل از محل جدا شدن کاروانها بود حضور یابند. سه روز پس از پایان مراسم حج، سیل جمعیت به سوى غدیر حرکت کردند.

راویان حدیث غدیر

جمع آوری اسامی راویان حدیث غدیر ـ که نتیجه زحمات فرزانگانی چون میرحامد حسین و علامه امینی است ـ اثبات می کند که هیچ حدیث نبوی به اندازه حدیث غدیر روایت کننده ندارد. راویان حدیث غدیر از مردان صحابه 160 نفر، و از زنان صحابه هفت نفر، و از تابعین صد نفرند.

زیارت نامه غدیر

امام علی النقی علیه السلام ، در سالی که معتصم عباسی آن حضرت را از مدینه به سامرا آورد، در روز عید غدیر به نجف آمدند و امیرالمؤمنین علیه السلام را زیارت کردند و زیارت نامه مفصلی که یک دوره کامل اعتقادی درباره فرهنگ غدیر است، خواندند و ماجرای غدیر را چنین بیان فرمودند: «من شهادت می دهم که پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم آنچه درباره تو از سوی خدا نازل شده بود ابلاغ کرد و امر خدا را امتثال نمود و اطاعت و ولایت تو را بر امتش واجب کرد و برای تو از آنان بیعت گرفت و تو را صاحب اختیار مؤمنان قرار داد، همان گونه که خداوند این مقام را برای تو قرار داده بود. سپس خدا را بر این مطلب شاهد گرفت و فرمود: آیا فرمان الهی را به شما نرساندم؟ گفتند: آری رساندی. فرمود: خدایا شاهد باش و تو برای شاهد بودن و قضاوت بین بندگان کافی هستی».

همه چیز در مورد عید سعید غدیر

از واقعه غدیر چه بنویسم که خدا برایت نوشت: «اَلْیَومَ اَکْمَلْتُ لَکُمْ دینَکُمْ»؛ نعمت خود را با غدیر بر شما تمام کردم و افزود: «رَضیتُ لَکُم الاِسلامَ دینا». از روزی بگویم که حاجیان به تو شاد باش می گفتند، یا از آن لحظه بگویم که دست رحمت پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم روی شانه تو آمد و تو را تا عرش بلند کرد؟ بوسه بر دستی در دست پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم عید غدیر امسال را به یاد لحظه ای که محمد صلی الله علیه و آله وسلم دست تو را بالا برد و فریاد زد: «مَنْ کُنْتُ مَولاهُ فَهَذا عَلِیٌ مَوْلاهُ» متبرک کردم، و چشمانم را با سرمه محبتت آذین بستم؛ و بر دستی بوسه زدم که در دست پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم قرار گرفت.

جغرافیای غدیر

منطقه غدیرخم در مسیر سیلاب هایی واقع شده که پس از عبور از غدیر به «جُحْفه» می رسد و سپس تا دریای سُرخ ادامه پیدا می کند و آب سیل ها را به دریا می ریزد. چنین مسیرهایی را به زبان عربی «وادی» می گویند. وادی جُحْفِه مسیر سیلی است که به دریا می ریزد. در این مسیر آبگیری طبیعی به وجود آمده که پس از عبور سیل، آب های باقیمانده در آن جمع می شود. به چنین گودال ها و آبگیرهایی در عربی غدیر می گویند. در مناطق مختلف غدیرهای زیادی در مسیر سیل ها وجود دارد که با نام گذاری از یکدیگر شناخته می شوند. این غدیر هم برای شناخته شدن از غدیرهای دیگر، به نام «خم» نامگذاری شده است.

قطعات ادبی (شعر و نثر) ویژه عید غدیر

یکی از جلوه های ادبی غدیر شعرهای بسیاری است که درباره غدیر سروده شده است. این اشعار که به اصطلاح «غدیریه» نامیده می شوند، بسیار مورد توجه بوده، کتاب های مستقلی برای جمع آوری آنها تألیف شده است. جلوه ادبی دیگر غدیر نثرهای داستانی و حماسی درباره غدیر است که در به تصویر کشیدن غدیر نقش مهمی ایفا کرده است. تدوین کتب شعر غدیر برخی اشعار مربوط به غدیر جمع آوری، و این اسناد ادبی غدیر را به صورت مجموعه های تنظیم و عرضه کرده اند. برخی از این کتاب ها مستقلاً درباره اشعار غدیر است که نمونه هایی از آنها نام برده می شود:

عید غدیر عید تاریخی آل محمد(ص)

گرامی داشتِ یادبود سالانه غدیر، تجدید خاطره آن و بیعت مجدد با امیرالمؤمنین علیه السلام است، که از زمان ائمه علیهم السلام تا کنون همواره برگزار شده است. سالانه هزاران نفر در شب و روز غدیر در حرم امیرالمؤمنین علیه السلام حضور یافته اند و بَندِ رِقّیَّتِ او را زینت گردن خود ساخته اند و به صاحب اختیاری مطلق او بر همه هستی شان بالیده و این را به مانند بیعت با فرزندش حضرت قائم آل محمدعجل اللّه فرجه تلقی کرده اند.